Onvoorspelbaar

Een aantal enthousiastelingen van de Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen (VNV) had het plan opgevat om na te denken over de toekomst van verpakken. Die toekomst werd ruim geformuleerd en strekte tot ver in de tweede helft van deze eeuw. <br> </br> <b>Kinderen van onze tijd</b> <br> </br> Er werden niet per se doelen gesteld, maar in het licht van de veranderende wereldorde, ambities en wetgeving, was het toch meer dan alleen een aardige gedachtenexercitie. Waar gaat het heen? Wat is de rol van onze industrie en hoe kunnen we hier actief, zinvol en positief in acteren? Verpakken is tenslotte toch de bijna belangrijkste bijzaak in de wereld. <br> </br> De eerste sessie, waaraan ook ik mocht meedoen, leverde sowieso al leuke gesprekken en inzichten op. En zoals elke voorspeller, zijn ook wij kinderen van onze tijd, want het ging over machtsorde, bevolkingsdynamiek, voedselvoorziening en beeldvorming. Voor de toekomst staan nog meer sessies gepland om verder door te denken en die gedachten uit te werken. Dus houdt de VNV in de gaten! <br> </br> Ook in het licht van de PPWR is het relevant. Want alhoewel deze inmiddels is geëffectueerd, worden sommige aspecten - zoals normering - pas in de toekomst duidelijk, terwijl bedrijven nú al keuzes moeten maken over hun bedrijfsvoering. <br> </br> <b>Imposante snor</b> <br> </br> Voor mij was het ook aanleiding om me te verdiepen in voorspellen en voorspellers. Drie voorspellers vielen mij daarbij op: Peter Timofeeff, Chriet Titulaer en Isaac Asimov. <br> </br> Peter was meteoroloog rondom de eeuwwisseling. Met een brede glimlach, bekroond door een nog bredere, imposante snor, bracht hij het weerbericht in onze huiskamers. Het weer voorspellen gaat met behulp van veel data, over een beperkt domein, voor de heel korte termijn. Peter schetste dus vaak een behoorlijk accuraat toekomstbeeld. Soms was dat de gedroomde toekomst van een lekker zonnetje, maar over hittegolven ging het niet. <br> </br> <b>De wondere wereld</b> <br> </br> De koude oorlog liep op zijn eind toen Chriet de maakbare toekomst van in en om het huis voorspelde. Iedereen ouder dan dik veertig herinnert zich Chriet nog wel, en ook als je wat jonger bent, heb je hem wel eens voorbij zien komen in hilarische filmpjes over de wondere wereld. Aan de hand van de toen nieuwste technische snufjes voorspelde hij een nabije toekomst met videorecorders en huishoudrobots. <br> </br> Wat hij toen toonde waren veelbelovende, maar lompe apparaten. Denk aan een mobiele telefoon, zo groot als een fietsmand. Wat achteraf vooral inzichtelijk wordt, is dat het merendeel van de voorspelde techniek nu alweer achterhaald of overbodig is. Iedereen heeft nog wel ergens in huis tientallen apparaten opgeslagen, voor ooit, of ze met succes aan de straatstenen weten te slijten. Maar met zijn olijke kabouterbaard straalde Chriet vertrouwen uit in een toekomst waar gemak de mens dient. <br> </br> <b>Dystopie en utopie</b> <br> </br> Onderzoeker, wetenschapper en hoogleraar Isaac Asimov was bovenal schrijver. Hij heeft honderden boeken op zijn naam staan. Sommige populair-wetenschappelijk, het merendeel sciencefiction. Fantasierijke, voorspellende verhalen die zich afspeelden in de verre toekomst en op verre planeten. Hij schreef over een periode van vele decennia tijdens de koude oorlog. <br> </br> Zijn verhalen ademen de dreiging van dystopie en de hoop van utopie. De gevolgen van domme atoomoorlogen of de kracht van een vredige, rationele samenleving. Er komen hologrammen in voor en een soort internet. Hij bedacht in 1942 de drie wetten van robotica, die nu heel actueel zijn in het licht van AI. Maar hoe modern hij de toekomst ook schetst, in bijna elk verhaal wordt een dikke sigaar opgestoken. <br> </br> Toekomst voorspellen is wensdenken, gegrond in het heden. De foutmarge van de voorspelling is recht evenredig aan de toekomstige tijd. <br> </br> Ik wens ons bij de VNV veel inspiratie, maar ik vermoed dat we er flink naast zullen blijken te zitten. <br> </br> <i> Deze column verscheen in Pakkracht 60. <br> </br> Foto: Mac Mullins (Pexels)</i> <br> </br>

Een jaar Packademy: ‘Time flies when you’re having fun’

Het is alweer een jaar geleden dat Packademy (onderdeel van GetPact) werd opgericht. Packademy werd destijds gelanceerd als ‘het nieuwe kenniscentrum dat bedrijven door middel van cursussen en workshops helpt bij diverse verpakkingsvraagstukken’. In de praktijk heeft Packademy die belofte meer dan waargemaakt. <br></br> Onder de bezielende leiding van Stefan Hermsen als Manager Packademy en GetPact’s directeur Edward Fuchs hebben al heel wat cursisten hun kennisniveau naar een hoger plan getild. “Het jaar is voorbijgevlogen en we kijken met heel veel voldoening terug op wat we tot nog toe allemaal aan kennis hebben mogen delen, maar dit is pas het begin. Over de hele keten bestaat grote behoefte aan kennisverbreding en -verdieping, en wij bieden dat via leuke, toegankelijke en leerzame workshops en cursussen.”, zo horen wij van beide heren. <br></br> <b>Bruggen slaan</b> <br></br> ‘Time flies when you’re having fun’. Deze gevleugelde uitspraak geldt zeker voor Stefan en Edward. Met de nodige passie vertellen beide mannen over verpakkingen in het algemeen, maar ook over het hele proces daaromheen en over de kennis die door alle geledingen van een bedrijf aanwezig moet zijn om tot het beste resultaat te komen. “Het is van cruciaal belang dat alle afdelingen binnen een organisatie dezelfde taal spreken als het gaat om de totstandkoming van een verpakking. Er treedt geregeld miscommunicatie op doordat mensen elkaar niet begrijpen en niet weten wat de ander doet en nodig heeft. Met een stukje bewustwording en kennisverbreding, kun je heel veel problemen op voorhand tackelen. Wij slaan bruggen tussen interne (en externe) stakeholders, zodat ze elkaar begrijpen en tot de beste verpakkingsoplossing kunnen komen.” <br></br> <b>Waarom is Packademy opgericht?</b> <br></br> Packademy is een jaar geleden opgericht om bedrijven goed te kunnen begeleiden bij belangrijke vraagstukken rondom het verpakkingsproces door de kennis van medewerkers te vergroten. Edward: “In de loop der jaren klopten steeds meer van onze klanten bij GetPact aan met een veelheid aan vragen over verpakkingen en verpakkingstrajecten. Om deze opdrachtgevers en andere partijen nog beter te kunnen helpen, ontstond bij ons het idee voor kenniscentrum Packademy. Nu bieden we een breed scala aan cursussen en workshops aan. Van eendaagse sessies op maat tot meerdaagse programma’s, waarin onderwerpen als projectmanagement, design & artwork, duurzaamheid, verpakkingsmaterialen en druktechnische onderwerpen voorbijkomen.” <br></br> <b>Packaging Projectmanager</b> <br></br> Een mooi voorbeeld uit het aanbod van Packademy is de cursus 'Packaging Projectmanager'. Deze cursus is bedoeld voor professionals die meer inzicht willen krijgen in het gehele verpakkingsproces - van ontwerp tot schap - en willen leren dat te managen. In de cursus komen onderwerpen als projectorganisatie, stakeholdercommunicatie en procesoptimalisatie langs. Stefan: “Tijdens deze cursus behandelen we het hele proces. Van design, marketing en duurzaamheid tot inkoop en wetgeving: in negen sessies nemen we je mee in het hele verpakkingstraject. De lessen zijn een mooie mix van theorie, praktijkvoorbeelden en interactie. Het is goed om je los te maken van je eigen werkplek en het volgen van een cursus moet óók een cadeautje zijn. Vandaar dat we de cursus hier in een bijzondere en inspirerende omgeving (het gebouw OpZeezand in Noord-Amsterdam waar Packademy gevestigd is, red.) organiseren en mensen uit hun eigen bubbel halen. Inhoudelijk moet het kloppen, maar het moet ook leuk zijn qua beleving.” <br></br> <b>Tailormade workshops</b> <br></br> Naast vaste cursussen, verzorgt Packademy ook tailormade workshops. In deze sessies voor een tot vijftien personen worden klantspecifieke vraagstukken of disciplines behandeld. Stefan: “Door alle kennis die we zelf in huis hebben en de kennis die we van buitenaf ‘inhuren’, kunnen we alle vraagstukken behandelen. We hebben op Empack & Packaging Innovations – waar wij als exposant en spreker aanwezig waren – heel veel belangstellenden langs gehad op onze stand met de vraag of we iets voor hen kunnen betekenen. Dat geeft aan dat er veel behoefte is aan onze kennis, leuk om te merken. Wij onderscheiden ons echt doordat we ons richten op de schil rond de verpakkingsprofessionals. Op de mensen die in hun werk wel met verpakkingen te maken hebben, maar er niet hun professie van gemaakt hebben. Denk aan brand managers, marketeers, product owners, et cetera. Juist door hen verder te informeren, gaan de verschillende stakeholders in het verpakkingstraject dezelfde taal spreken en elkaar beter begrijpen. We streven er daarom ook altijd naar dat mensen van verschillende bedrijven en verschillende functiegroepen aan onze trainingen meedoen. Dan wordt meteen duidelijk waar iedereen zoal tegenaan loopt. Je leert van elkaars kennis en elkaars uitdagingen. Soms worden problemen ter plekke opgelost!” <br></br> <b>Packaging Jellyfish</b> <br></br> Een belangrijk onderdeel van de cursussen van Packademy is een model dat Stefan zelf heeft ontworpen: de Packaging Jellyfish. Dit model biedt een holistische kijk op de levenscyclus van verpakkingen, van productie en verspreiding tot gebruik en afdanking, licht Stefan toe. “In elke stap in de keten kun je werken aan verbeteringen of verpakkingsreductie. De goed ingevoerde verpakkingskundige weet dat wel, maar bij veel andere stakeholders ontbreekt dat inzicht vaak nog. De Packaging Jellyfish benadrukt dat elk schakeltje in de verpakkingsketen, van producent tot consument, een rol speelt in de verduurzaming. Niet alleen ontwerpers, maar ook transporteurs, retailers en afvalverwerkers kunnen slimme interventies plegen. Door intensiever samen te werken binnen de keten, ontstaan er veel meer mogelijkheden om verpakkingen te herontwerpen, afval te verminderen en tot echt circulaire oplossingen te komen. Ik heb 31 stappen geïdentificeerd. Als je inzicht krijgt in deze stappen, snap je het hele proces richting verduurzaming beter. Het model helpt om een complex onderwerp inzichtelijker en begrijpelijker te maken. Maar het model maakt ook duidelijk hoeveel kennis er ongemerkt al binnen een organisatie is. Door de jellyfish zien de deelnemers aan onze trainingen veel beter wat hun eigen plek in de keten is, en welke invloed ze binnen en buiten hun bedrijf hebben. Meestal is die invloed groter dan ze dachten en leren ze met meer zelfvertrouwen hun eigen rol te pakken.” <br></br> <b>Kennis is noodzakelijk</b> <br></br> Net als in elke industrie, is ook in de verpakkingsbranche innovatie heel belangrijk. Ook daar is binnen Packademy aandacht voor, legt Edward uit. “Zeker als het gaat om kunstmatige intelligentie bijvoorbeeld is de juiste kennis enorm belangrijk. AI kan een sterke tool zijn in het verder vergemakkelijken van het verpakkingsproces, maar je moet wel weten wat je aan AI kunt vragen en je moet ook de kennis van zaken hebben om te weten of het antwoord dat je krijgt relevant is. Ook daarin zien we een belangrijke rol voor Packademy weggelegd.” <br></br> <b>In de praktijk</b> <br></br> Hoe een gemiddelde trainingsdag bij Packademy eruitziet? Stefan: “We beginnen altijd met wat lekkers en dan gaan we van start met het interactieve programma, waarin veel ruimte is voor het stellen van vragen en het delen van ervaringen. We kijken ook hoe je inspiratie kunt halen uit andere verpakkingen. Verbreed je horizon! Ook al is elk nieuw verpakkingsproces een experiment, je hoeft echt niet steeds weer het wiel opnieuw uit te vinden. Er zijn genoeg voorbeelden van verpakkingen die ook voor andere doeleinden geschikt zijn – zeker in een supermarkt kun je dat goed zien. Een mooi voorbeeld vind ik soep uit een zak. Dat leek een soort eureka-moment, maar Capri-Sun werd vijftig jaar geleden al in een dergelijke zak verpakt. Het duurt soms even, maar dan zie je dat een bepaalde verpakking veel breder toe te passen is.” <br></br> <b>Elkaar beter begrijpen</b> <br></br> Packademy onderscheidt zich door een informele en interactieve leeromgeving te creëren, waarbij leren ook leuk mag zijn. De trainingen worden gegeven in een relaxte lounge-sfeer, wat bijdraagt aan een prettige leerervaring. “Zo delen we onze schat aan praktische kennis en inzichten toegankelijk en laagdrempelig. Doordat de deelnemers elkaars werk beter leren begrijpen en zo beter rekening met elkaar kunnen houden, maken we de verpakkingsketen én de sfeer binnen en tussen teams en ketenpartners beter.” <br></br> <i><u>Dit interview is gepubliceerd in Pakkracht (juni 2025).</u> <br></br> Foto: Mick van Hesteren</i>

Afwas of greenwash

Heerlijk uitgeslapen op een zacht-stevig matras waardoorheen je nog geen mud aardappelen zou voelen (laat staan ‘n doperwtje). Fris gedoucht onder de gouden douchekop waarvan de keuze uit wel vijf verschillende mogelijkheden uiteindelijk viel op standje ‘rainforest’. En dus wandelde ik in opperbeste stemming de ontbijtzaal binnen. <br> </br> <b>Ademloos</b> <br> </br> Wat ik daar zag benam me bijna de adem. Zover het oog reikte stonden daar de meest exotische heerlijkheden uitgestald. Misschien overdrijf ik een beetje maar in een met bladgoud, hardhout en plastic planten gedecoreerde zaal toonde zich in het midden een behoorlijk rijk buffet. Enorm veel bakjes, potjes en glaasjes met van allerlei. Om afwas zaten ze daar niet verlegen. <br> </br> <b> Bakjes, schaaltjes, kommetjes... </b> <br> </br> Als gewoonlijk bij een hotelontbijt liep ik eerst een rondje langs alle lekkernijen voordat ik een bordje nam. Er waren kommen met verschillende soorten yoghurt, glazen stolpen met noten, zaden en vlokken. Elegante piepkleine glaasjes kleurrijk in slagorde gerangschikt groen, rood en blauw naar de inhoud van een paar druiven, stukjes meloen of bosbessen. Raten waar de honing uitdroop. Keramieken bakjes met in elk een pannenkoekje, bakjes met in elk één spiegelei. Ook de hashbrowns hadden ieder hun eigen bakje met daarnaast werkelijk alles voor de liefhebbers van een ‘full English breakfast’. Een schaal met scrambled eggs, crispy gebakken bacon, worstjes, bakjes met een halve warme tomaat en bakjes met een afgemeten portie baked beans. Alleen de black pudding ontbrak verrassend genoeg. De gasten van dit hotel, in een middelgrote slaperige stad op de Utrechtse heuvelrug laten zich graag culinair fêteren, diepzwart gebakken worst van bloed, vet en haver hoort daar blijkbaar niet bij. <br> </br> <b> Cupje jam </b> <br> </br> Ik struinde verder langs mandjes met allerhande broodjes, croissants en pain-au-chocolat. Vleeswaren en een keur aan kaas gesorteerd op schalen. Een rij met enorme glazen cilinders bleken pneumatische zuigers waarmee je met een flinke hefboom een portie jam uit kon pompen. Er stond een houten bak bij met daarin tientallen piepkleine eetbare ‘ijscupjes’. Het leek de bedoeling dat je daar een jammetje inpompte. Meteen maar uitproberen resulteerde in gehannes met de enorme hefboom en tegelijkertijd de pomp vasthouden zodat ik het vehikel niet omvertrok. De juiste positionering van het cupje onder de nozzle kwam heel nauw en werd gelukkig aangegeven door een lollig symbooltje. Een uitdagend duurzaam alternatief voor jammetjes in een potje? Maar waarom dan niet rechtsreeks op een bord? Of in een van die talloze kommetjes of bakjes die gebruikt werden. De jam met een mes uit dat cupje prutsen bleek bovendien nog lastig zonder het cupje te breken. <br> </br> <b> Bamboestokjes </b> <br> </br> De ronde om het buffet zat er bijna op. Restte nog een fraaie selectie kannen met verse sappen én kristallen coupes fonkelend naast de ijsemmer met champagne. Niks ademt meer decadentie dan een mimosa bij het ontbijt. Een afleiding voor de hoofdbrekens over de jamcup. Maar eerst een espresso voor de kickstart van de dag. Heerlijk zwart met een mooi laagje crème. Alleen even doorroeren voor de perfecte smaak. Toen ik vroeg waar ik een lepeltje kon vinden werd me gewezen op een glaasje met bamboestokes. <br> </br> Van alle duurzame keuzes die dit hotel kon maken leken jam en koffie op greenwash in plaats van afwas. <br> </br> <i>Deze column is verschenen in Pakkracht 59. <br> </br> Beeld: Sarah O'Shea (Pexels) </i>

Eerste PPM cursus afgerond

“Dank aan Stefan Hermsen en alle gastdocenten voor de interessante, leerzame en leuke cursus! En de groep bedankt voor de gezelligheid en inbreng van mooie praktijkvoorbeelden!” <br> </br> Leerzaam én leuk! Dat is precies wat we met onze Packademy workshops en cursussen beogen. Een mooier compliment hadden we dus niet kunnen krijgen van de eerste cursisten die onlangs onze cursus Packaging Projectmanager afrondden! <br> </br> In vijf maanden kregen de cursisten inzicht in alle aspecten van het verpakkingstraject. Ook gaven we ze een kijkje achter de schermen. Met de presentatie van hun eindcase lieten ze zien hoe goed ze de kennis al in de praktijk kunnen toepassen. <br> </br> <b>De volgende cursus Packaging Project Manager gaat van start <u>[op 28 januari 2026](https://packademy.nl/service-detail/5 "PPM training")</u>.</b> <br> </br> Meer weten? Neem contact op met Stefan Hermsen via s.hermsen@packademy.nl of 06 52046463. <br> </br>